नेपालमा भिजिट भिसामा हुने सेटिङबारे अख्तियारले अनुसन्धान थालेपछि मानव तस्करहरूले नेपालीलाई खाडी मुलुक तथा युरोप पुर्‍याउन भारतको बाटो प्रयोग गरिरहेका छन्।

क्याफेहरू कफी पिउने नभई नयाँ सोच फुराउने र स्टार्टअप शुरू गर्ने सिर्जनात्मक ठाउँका रूपमा विकसित हुँदै गएका छन्। क्याफे सञ्चालकले पनि फ्रिल्यान्सरलक्षित कार्यस्थल र सुविधा उपलब्ध गराएर यसलाई प्रोत्साहन गरिरहेका छन्।

इजरायल–इरानबीचको युद्ध रोकिए पनि पूर्णरूपमा जोखिम टरेको छैन। छिमेकी देशसँग इजरायलको शत्रुतापूर्ण सम्बन्ध भएकाले युद्ध कहिले भड्कन्छ थाहा हुन्न। तर त्यहाँका नेपाली युद्धकै अवस्थामा पनि फर्कन चाहँदैनन्।

अवैध बाटो अमेरिका जानेहरू बढेसँगै रुकुम बैंकहरूको आकर्षणको केन्द्र बनेको थियो। तर अमेरिकी नीतिमा कडाइसँगै अमेरिका जान खोज्नेहरू गाउँमै रोकिएका छन्, बैंकबाट ऋण लिने पनि ह्वात्तै घटेका छन्।

अमेरिकी राष्ट्रपतिमा डोनाल्ड ट्रम्प निर्वाचित भएयता तल्लो बाटो अवैधरूपमा अमेरिका जाने क्रम कम भएको छ, तर अमेरिका गएका परिवारले गाउँ छाड्ने क्रम रोकिएको छैन।

रुकुमका गाउँघरबाट १८ वर्ष नपुगेका कलिलाहरू पनि दलालको साथ लागेर तल्लो बाटो अमेरिका पुगेका छन्। ‘भविष्य बनाउने’ भन्दै अभिभावक नै उनीहरूलाई अमेरिका पठाउन मरिहत्ते गर्छन्।

खाडी मुलुकमा अत्यधिक गर्मी हुने र श्रमिकले पर्याप्त पानी सेवन नगर्ने, अस्वस्थ जीवनशैली अपनाउने, धुम्रपान तथा मध्यपान गर्ने तथा दीर्घरोगजस्ता कारण वैदेशिक रोजगारीमा जानेलाई हृदयघातको जोखिम हुन्छ।

युक्रेनसँग लड्न रुसी सेनामा भर्ती भएका ७३ नेपालीको युद्धका क्रममा मृत्यु भइसकेको सरकारले नै पुष्टि गरेको छ। तर अहिलेसम्म एउटा पनि शव नेपाल ल्याइएको छैन।

ट्रम्पले आप्रवासीप्रति कठोर नीति लिँदा त्यसको त्रास नेपालसम्मै फैलिएको छ। करोडसम्म खर्चिएर तल्लो बाटो अमेरिका पुगेकाका परिवार आफ्ना मान्छे ‘डिपोर्ट’ भए ऋणको पासोमा परिने चिन्तामा छन्।

डा. र्‍युचिकी इसिदा ४० वर्ष आफ्नो देश जापानमा सेवा गरेपछि अवकाश प्राप्त जीवन बिताउन नेपाल आए। १६ वर्षदेखि थबाङमा बसेर उनले त्यहाँको अस्थायी स्वास्थ्य चौकीलाई अस्पतालमा परिणत गरेका छन्।

दलाललाई आधा करोडभन्दा धेरै पैसा बुझाएर अमेरिका हिँडेका रुकुमेलीहरू ट्रम्प नीतिका कारण बाटोमै रोकिएका छन्। उनीहरू घर नफर्कने, अमेरिका नभए युरोप र क्यानडा छिर्ने तरखरमा छन्। 

सरकारले रोजगारीमा जान प्रतिबन्ध लगाएको इराक पुर्‍याएर मानव तस्करहरूले नेपाली महिलालाई घरेलु कामदारको रूपमा बेच्ने गरेका छन्। कागजपत्र नहुँदा त्यहाँ फसेका नेपाली बन्धक बन्नुपरेको छ।

थुनामा २२ महिना राखेपछि अमेरिकाको अदालतले उनको शरणार्थी दाबी अस्वीकार गरिदियो। उनी १० वर्षसम्म अमेरिका छिर्न नपाउने गरी डिपोर्ट भए। यद्यपि, नियमित उडानबाटै स्वदेश फर्कन पाए।

विश्व सिनेमाबारेको मन्थन मात्र हैन, फिल्म डिस्ट्रिब्युटर र हलवालाले नपत्याएका, ओझेलमा परेका तथा फरकधारका सिनेमाको प्रवर्द्धनसमेत गरिरहेको छ ‘मुभी लभर्स’ले।

तल्लो बाटो अमेरिका हिँडेर त्यहाँ नपुग्दै ज्यान गुमाउनेको यकिन विवरण कतै छैन। सम्बन्धित परिवारलाई कुनै स्रोतबाट आउने खबरबाहेक अन्य अभिलेख हुँदैन। यसरी ज्यान ज्यानेको शवसमेत परिवारले पाउन मुस्किल छ।

डिर्पाेट भएकाहरूले प्रहरी अधिकारीलाई दिएको बयानअनुसार उनीहरू एक वर्षअघि छुट्टाछुट्टै रूपमा युरोप र दक्षिण अमेरिकाको बाटो भएर मेक्सिको हुँदै अमेरिका छिरेका थिए।

रुसी सेनामा भर्ती भएका राजकुमारलाई ६ महिनापछि युक्रेन पठाइयो। त्यहाँ गएको ९ दिनपछि युक्रेनको ड्रोन आक्रमणमा परे। चारैतर्फबाट घेरेर ड्रोनले बम हान्दा उनको समूहका सबै मारिए, उनी मात्र बाँचे।

अहिले अवैध बाटो अमेरिका जानेहरूको थलो बनेको रुकुम माओवादी द्वन्द्वको उद्‍गमथलो थियो। रुकुमेलीलाई अमेरिका डोर्‍याउन त्यही सशस्त्र द्वन्द्व नै कसरी आधार बन्यो?

मानव तस्करले रुसी सेनामा भर्ती गराएका १२४ नेपाली युवा कम्तीमा एक वर्षदेखि परिवारको सम्पर्कमा छैनन्। युद्धभूमिमा हराइरहेका उनीहरूका परिवार अहिलेसम्म प्रियजन सकुशल रहेको खबर आउने प्रतीक्षामा छन्।