रिहा भए विकिलिक्सका संस्थापक जुलियन असान्ज

विकिलिक्सका संस्थापक जुलियन असान्ज वर्षाैं लामो कानूनी लडाइपछि बेलायतको जेलबाट रिहा भएका छन्। अमेरिकी प्रशासनसँगको सम्झौतापछि अस्ट्रेलियाली नागरिक ५२ वर्षीय जुलियन असान्ज सोमबार जमानत पाएर लन्डनको बेलमार्स जेलबाट रिहा भएका हुन्।

पत्रकार असान्जले आफ्नो अपराध स्वीकार गरी अस्ट्रेलिया फर्किने सर्तमा यो रिहाइ गरिएको समाचार संस्था एएफपीले जनाएको छ। यो शर्त अमेरिकी न्याय विभागसँगको सम्झौतामा राखिएको थियो। सोमबार, यो सम्झौतासँग सम्बन्धित कागजातहरू बेलायती अदालतमा पेश गरियो, त्यसपछि असान्ज रिहा भए।

यस सम्झौताअन्तर्गत, जुलियन असान्जले अमेरिकी राष्ट्रिय सुरक्षासँग सम्बन्धित गोप्य कागजातहरू प्राप्त गर्ने र सार्वजनिक गर्ने षड्यन्त्र गरेकोमा आफूलाई दोषी स्वीकार गर्नेछन्। उनले बेलायतमा सबै कानूनी प्रक्रिया पूरा गरिसकेका छन्। तर, अमेरिकासँग गरेको सम्झौताको जानकारी भने अहिलेसम्म बाहिर आएको छैन।

असान्जमाथि इराक र अफगानिस्तानमा अमेरिकी सैन्य कारबाहीसँग सम्बन्धित गोप्य कागजातहरू चोरेर सार्वजनिक गरेको आरोप लागेको थियो। अमेरिकी ह्वाइटलब्लोअर चेल्सी म्यानिङ पनि यस मुद्दामा अभियुक्त थिए र उनलाई २०१३ मा ३५ वर्षको जेल सजाय सुनाइएको थियो।

असान्जका समर्थकहरूले उनी पत्रकार भएको र कागजात सार्वजनिक गरेर आफ्नो काम गरेको बताउँछन्। तर अमेरिकी प्रशासनले विकिलिक्सले सार्वजनिक गरेको इराक र अफगानिस्तानसँग सम्बन्धित फाइलका कारण धेरैको ज्यान खतरामा परेको आरोप लगाएको थियो।

असान्जलाई बेलायती प्रहरीले सन् २०१९ मा लन्डनस्थित इक्वेडरको दूतावासबाट पक्राउ गरेको थियो, जहाँ उनी गिरफ्तारीबाट बच्न सात वर्षदेखि लुकेर बसेका थिए। इक्वेडरले असान्जको शरण अस्वीकार गरेको थियो, त्यसपछि उनको गिरफ्तारी सम्भव भयो।

असान्ज पछिल्लो पाँच वर्षदेखि बेलायतको जेलमा थुनिएका थिए र उनी अमेरिकामा सुपुर्दगीको मुद्दामा आन्तरिक रूपमा लडिरहेका थिए। अमेरिकामा बीबीसीको सम्बद्ध संस्था सीबीएस न्यूजका अनुसार असान्जले अमेरिकामा कुनै पनि समय हिरासतमा बिताउने छैनन्। अदालतको पत्रअनुसार जुलियन सिधै अस्ट्रेलिया फर्किनेछन्।

“जुलियन असान्ज स्वतन्त्र छन्,” विकिलिक्सले सोसेल मिडिया प्लेटफर्म एक्समा पोस्ट गरेको छ। १९०१ दिनको कारावासपछि, उनी सोमबार बिहान बेलमार्श जेलबाट रिहा भएका हुन्। 

विकिलिक्सले विश्वव्यापी पहलका कारण उनको रिहाइ सम्भव भएको जनाएको छ। "यो (रिलिज) विश्वव्यापी अभियानको परिणाम हो जसमा तल्लो तहका कार्यकर्ताहरू, मिडिया स्वतन्त्र कार्यकर्ताहरू, वकिलहरू र संयुक्त राष्ट्रसंघमा उपस्थित व्यक्तिहरू साथै विभिन्न राजनीतिक दलका नेताहरू सम्मिलित थिए," विकिलिक्सले आफ्नो विज्ञप्तिमा भनेको छ।

जुलियन असान्ज मुद्दा सुल्झाउन अमेरिकाको बाइडेन प्रशासन लामो समयदेखि दबाबमा थियो। अप्रिल महिनामा नै राष्ट्रपति जो बाइडेनले आफ्नो नजिकको सहयोगी अस्ट्रेलियाले जुलियन असान्जको सुपुर्दगी मुद्दा र कानूनी मुद्दाहरू अन्त्य गर्न अनुरोध गरेको बताएका थिए।