बेलायतको नयाँ प्रधानमन्त्री बन्ने निश्चित कियर स्टार्मर को हुन्?

बेलायतमा कन्जरभेटिभ पार्टीलाई हराउँदै लेबर पार्टी १४ वर्षपछि सत्तामा फर्कन लागेको छ। जारी चुनावी परिणाममा लेबर पार्टीले सरकार गठनका लागि आवश्यक ३२६ सिटको संख्या पार गरिसकेको छ। लेबरले हालसम्म ४१० सिट जितेको छ भने वर्तमान प्रधानमन्त्री ऋषि सुनकको कन्जरभेटिभ पार्टीले ११८ सिट मात्र जित्न सकेको छ।

यस पटक कियर स्टार्मरको नेतृत्वमा लेबर पार्टीले आफ्नो बलियो पुनरागमन गरेको छ। यसअघि सन् १९९७ मा लेबरले अहिलेसम्मकै ठूलो जित हात पारेको थियो। त्यतिबेला टोनी ब्लेयरको नेतृत्वमा ४१९ सिट जितेको थियो। एक्जिट पोलका अनुसार बेलायतमा जम्मा ६५० सिटमध्ये लेबर पार्टीले ४१० सिट पाउने छ भने कन्जरभेटिभ पार्टी १३१ सिटमा सीमित हुनेछ। 

लिबरल डेमोक्र्याट यस चुनावमा तेस्रो स्थानमा हुन सक्छ, जसले ६१ सिट जित्ने अनुमान गरिएको छ। एक्जिट पोलका अनुसार स्कटिस नेसनल पार्टीको सिट संख्या १० मा आउन सक्छ भने रिफर्म युकेले १३ सिट पाउने अनुमान गरिएको छ। यो जितसँगै लेबर पार्टीका कियर स्टार्मर बेलायतको नयाँ प्रधानमन्त्री बन्ने पक्का भएको छ।

पेसाले वकिल रहेका ६१ वर्षीय स्टार्मर सन् २०१५ मा पहिलो पटक सांसद बनेका थिए। त्यहीँबाट उनको प्रत्यक्ष राजनीतिको यात्रा शुरू भयो। २०१९ को आम चुनावमा पार्टीको ठूलो पराजयपछि कियर स्टार्मर लेबर नेताको पदमा चुनाव लडे र २०२० मा पार्टीको नेता बने।

पार्टीको नेता बनेपछि स्टार्मरले भनेका थिए, “मेरो उद्देश्य यो महान् पार्टीलाई नयाँ आशा र आत्मविश्वासका साथ नयाँ युगमा लैजाने हो।” नभन्दै उनकै नेतृत्वमा ठूलो जितसहित पार्टी सत्तामा फर्किन लागेको छ। आखिर लगातार चुनावमा हार बेहोर्दै आएको लेबर पार्टीलाई १४ वर्षपछि सत्तामा पुर्‍याउने स्टार्मर को हुन् त?

को हुन् कियर स्टार्मर?
स्टार्मरको जन्म सन् १९६२ मा बेलायतको एक मजदुर वर्ग परिवारमा भएको थियो। त्यसैले पनि उनले श्रमिक र ट्रेड युनियनहरूप्रति आफ्नो प्रतिबद्धतालाई जोड दिन बारम्बार ध्यानाकर्षण गर्ने गरेका छन्। गरिबीमा हुर्किएका उनी बिरामी आमासँगै चार दाजुभाइमध्ये एक थिए। उनका बुवा गाउँमा एक मिस्त्री थिए भने आमा नर्स। 

आफ्नो विद्यालय शिक्षापछि स्टार्मरले कानून विषय अध्ययन गर्न कलेजमा भर्ना भए। कलेज पढ्ने आफ्नो परिवारमा उनी पहिलो व्यक्ति बने। कियरले १९८७ मा एक वकिलको रूपमा आफ्नो योग्यता प्राप्त गरे र ब्यारिस्टरको रूपमा व्यावसायिक करियर शुरू गरे। उनले आफ्नो धेरै समय गरिब जनतालाई निःशुल्क कानूनी सल्लाह दिन बिताए। यससँगै उनले केही 'हाइ प्रोफाइल' केसहरूमा समेत काम गरे।

आफ्नो कामको क्रममा उनी क्यारेबियन र अफ्रिकामा बस्थे, जहाँ उनले मृत्युदण्डको सामना गरिरहेका कैदीहरूको मुद्दा सित्तैमा लडे। यस अवधिमा उनले मानव अधिकार कानूनमा विशेषज्ञता हासिल गरे। 

स्टार्मरले त्यसपछि पाँच वर्षसम्म उत्तरी आयरल्यान्ड पुलिस बोर्डको कानूनी सल्लाहकारको रूपमा सेवा गरे। यही समयमा उनको भेट भिक्टोरियासँग भयो, जो अहिले बेलायतको राष्ट्रिय स्वास्थ्य सेवामा काम गर्छिन्। कियर र भिक्टोरियाले २००७ मा विवाह गरे र उनीहरूका अहिले दुई सन्तान छन्।

कियर २००८ मा सार्वजनिक अभियोजन निर्देशक बने। यस अवधिमा जनताले अपेक्षाअनुरूप न्याय पाउन सार्वजनिक सेवामा व्यापक सुधार गरेका छन्। सार्वजनिक सेवाहरूको काम गर्ने तरिका परिवर्तन गर्नुका साथै, उनी केही महत्त्वपूर्ण मुद्दाहरूको निरीक्षणमा पनि संलग्न थिए। जसको आज पनि ब्रिटिस समाजमा ठूलो प्रभाव छ। उनले यौन र घरेलु हिंसाका पीडितहरूलाई राम्रो समर्थन गर्न दिशानिर्देशहरू परिवर्तन गरे र दुरुपयोग खर्च गरेको आरोपमा सांसदहरूलाई कारबाही गरे। कियरले आपराधिक न्यायमा आफ्नो सेवाको लागि २०१४ मा बेलायतको उच्च सम्मान 'नाइटहुड' प्राप्त गरे।

सन् २०१५ मा उनी उत्तरी लन्डनको होबर्न र सेन्ट प्यानक्रसका लागि सांसद बने। त्यसपछि एक वर्षसम्म उनी बेलायतको छायाँ क्याबिनेटमा अध्यागमन मन्त्री पनि थिए। उनले पूर्व लेबर नेता जेरेमी कोर्बिनको फ्रन्टबेन्च टोलीमा ब्रेक्सिट सचिवको रूपमासमेत सेवा गरे, जहाँ उनले दोस्रो ब्रेक्सिट चुनावलाई विचार गर्न आह्वान गरे। ब्रेक्सिट भनेको बेलायतलाई युरोपेली संघबाट अलग गर्ने प्रक्रिया थियो।

उनले जनताका मुद्दामा केन्द्रित भएकाले यस पटकको चुनाव जितेको बताएका छन्। उनले एनएचएस, यूके स्वास्थ्य सेवामा बिरामीहरूको लागि प्रतीक्षा सूची घटाउने, एनएचएसले हरेक हप्ता ४० हजार भन्दा बढी स्वास्थ्यकर्मी भर्ना गर्ने जस्ता बाचा गरेका छन्। उनले यसको आर्थिक भारलाई कर छली रोकेर पूरा गर्ने बताएका छन्।

त्यस्तै उनले जोखिमपूर्ण ढुंगामार्फत मानव बेचबिखन रोक्न सीमा सुरक्षा कमान्ड सञ्चालन गरिने, १५ लाख नयाँ घरहरू निर्माण गर्ने र पहिलो पटक घर खरीददारहरूलाई अधिकार दिनको लागि योजना शुरू गर्ने जस्ता चुनावी बाचा गरेका छन्।

त्यस्तै उनले ६५ सय नयाँ शिक्षक भर्ना गरेर यसको खर्च निजी क्षेत्रका स्कुललाई दिएको कर छुट रोकेर पूरा गर्ने योजना उनले बनाएका छन्। 

–एजेन्सीहरूको सहयोगमा