युवा नहुँदा मुस्ताङको ठिनीमा मेला धान्नै मुस्किल

म्याग्दी– मुस्ताङको घरपझोङ गाउँपालिका–५ ठिनीमा परम्परागत रूपमा मनाइने फालो (भदौरे मेला) केही वर्षयता सञ्चालन गर्नै कठिनाइ भएको छ। रोजगारी, शिक्षा र अवसरको खोजीमा युवाहरू विदेश र शहर पसेपछि हरेक वर्ष भदौको मध्यमा तीन दिन मनाइने भदौरे मेलामा नाच्ने युवा नै पाउन छोडिएको हो। भदौरे मेला ठिनीवासीको प्रमुख पर्व हो।

आइतबार सकिएको ठिनीको भदौरे मेलाका संयोजक सवी थकालीले युवा जनशक्ति नभएपछि तीन दिन मनाउने भदौरे मेला पछिल्लो केही वर्षयता दुई दिन मात्र सञ्चालन गर्नुपरेको जानकारी दिए। 

“ठिनीवासीले मनाउने सबैभन्दा ठूलो पर्व भदौरे मेला हो,” उनले भने, “मेलामा देखाउने नृत्यका लागि कलाकार जनशक्तिको कमी र गाउँमा भएकाहरूको कार्यव्यस्तताले मेला अवधि छोट्याइएको हो।”

विद्यालय पढ्ने उमेर समूहका किशोर किशोरी र ज्येष्ठ नागरिकको भरमा भदौरे मेलाको याक, झाँक्री, थकोर्चेन, योद्धा, ढोङग्रीलगायत नाचलाई निरन्तरता दिइएको थकालीले बताए। पहिले युवा मात्र सहभागी हुने नाचमा पछिल्लो समय पाकाका साथै किशोरावस्थाका कलाकारहरू धेरै हुने गरेका छन्। 

यहाँ खेतीबाली लगाएर सकिएपछि फुर्सदिला भएका गाउँलेलाई मनोरञ्जन र हिउँद शुरू भएको सन्देश दिन भदौरे पर्व मनाउने चलन छ। तल्लो मुस्ताङका थकाली समुदायको बसोबास रहेका यी बस्तीमा जनैपूर्णिमा पर्व पछि फरक फरक तिथिमा फालो मनाउने गर्छन्।

भदौरे मेलामा थकाली संस्कृतिमा आधारित मौलिक नृत्यका साथै समाज र देशमा भइरहेका विकृति, विसंगतिलाई ब्यङग्यमार्फत खबरदारी गर्ने चलन रहेको ठिनीको जनमुुक्ति युवा क्लबका सचिव नीरज थकालीले बताए। लामाहरूबाट गुम्बामा देवीदेवताको पूजाआजाका साथै संस्कार, संस्कृति, प्रकृति, वातावरण संरक्षणसँग सम्बन्धित सन्देशमूलक नाटक प्रर्दशन हुुन्छन्।

भदौरे मेला र मौलिक नाचहरू लोप हुन नदिन पाका पुस्ताका कलाकारबाट किशोर किशोरीहरूलाई नृत्य कला र सीप हस्तान्तरण गराउने प्रयास भइरहेको  घरपझोङ–५ ठिनीका वडा अध्यक्ष प्रदिप थकालीले बताए। 

भदौरे मेला अवलोकनका लागि ठिनीमा देशका विभिन्न ठाउँका साथै विदेशी पर्यटकहरू पनि आउने गरेका छन्। पृथक भूगोल, ताल तलैया, गुम्बा, गुफालगायत प्राकृतिक, धार्मिकस्थल मुक्तिनाथ, दामोदरकुण्ड, कागबेनीबाहेक मौलिक कला, संस्कृति र मेला पर्वहरू पनि मुस्ताङमा पर्यटक भित्र्याउने माध्यम हुन्।