नेपाल संवत् ११४५ शुरू, देशभर विविध कार्यक्रम आयोजना

काठमाडौँ– नेपाल संवत् ११४५ शनिबार शुरू भएको छ। यस अवसरमा देशभर विविध कार्यक्रम गरिएको छ। 

यस संवत्‌लाई नेवार समुदायले नयाँ वर्षका रूपमा मनाउने गरेका छन्। राष्ट्रिय विभूति शंखधर साख्वाले ९३७ (इसं ८८०) सालमा गरिब जनताको ऋण मोचन गरी नेपाल संवत्‌को शुरूआत गरेका थिए। पृथ्वीनारायण शाहको शासनकालसम्म नेपाल संवत्‌ले राष्ट्रिय संवत्‌को मान्यता पाएको लुम्बिनी बौद्ध विश्वविद्यालयका पूर्वउपकुलपति डा त्रिरत्न मानन्धरले जानकारी दिए। 

“लिच्छविकालका राजा राघवदेवको शासनकालमा शुरू भएको नेपाल संवत् पृथ्वीनारायण शाहको शासनकालसम्म मौलिक संवत्‌का रूपमा चलेको थियो। लिच्छविकालअघि शक संवत् प्रचलनमा थियो। नेपाल देशको नामबाट राखिएकाले यो मौलिक संवत् हो,” उनले भने।

२००७ सालमा प्रजातन्त्रको स्थापना भएदेखि नै नेपाल संवत्‌लाई राष्ट्रिय मान्यताका लागि अभियान चलाइएको थियो। यस दिन नयाँ वर्षका रूपमा काठमाडौँ, ललितपुर, भक्तपुर, बनेपा, धुलिखेल, बाह्रबिसे, दोलखा भीमेश्वरलगायत नेवार समुदायको बाहुल्य स्थानमा मनाउने गरिन्छ ।

गरिब जनताको ऋण मोचन गराई सामाजिक सेवाको उत्कृष्ट नमूना प्रस्तुत गरेको र नेपालमा मौलिक संवत्‌समेत चलाएको कार्यको उच्च मूल्यांकन गर्दै २०५६ सालको नयाँ वर्षका दिनमा तत्कालीन प्रधानमन्त्री कृष्णप्रसाद भट्टराईले साख्वालाई राष्ट्रिय विभूति घोषणा गरेका थिए। 

काठमाडौँमा अझै कात्तिक कृष्ण औँसीका दिन बही खाता बन्द गरी नयाँ वर्ष अर्थात् कात्तिक शुक्ल प्रतिपदाका दिन नयाँ बहीखाता शुरूआत गर्ने परम्परासमेत छ।