इरान–इजरायल द्वन्द्वमा ट्रम्पले ‘तेल थपेको’ चीनको आरोप

चीनले अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पमाथि इरान र इजरायलबीचको बढ्दो द्वन्द्वमा ‘तेल थपेको’ आरोप लगाएको छ।

२०२५ जुन १६ मा दक्षिणपश्चिम तेहरानमा भएको विस्फोटपछि धुवाँ निस्किँदै। तस्वीर: एएफपी/रासस

चीनले अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पमाथि इरान र इजरायलबीचको बढ्दो द्वन्द्वमा ‘तेल थपेको’ आरोप लगाएको छ। ट्रम्पले तेहरानका बासिन्दालाई ‘तुरुन्त खाली गर्न’ चेतावनी दिएपछि चीनले यस्तो आरोप लगाएको हो।

दशकौँको शत्रुता र लामो छाया युद्धपछि गत हप्ता इजरायलले इरानभरका लक्ष्यविरुद्ध अचानक हवाई अभियान शुरू गरेको थियो। आक्रमणको उद्देश्य आफ्नो शत्रु इरानलाई आणविक हतियार प्राप्त गर्नबाट रोक्नु रहेको बताइएको छ। इरानले भने आणविक हतियार प्राप्त गर्ने महत्त्वाकांक्षालाई अस्वीकार गर्दै आएको छ।

शत्रुताको अचानकको भड्काउले व्यापक द्वन्द्वको डर फैलाएको छ। ट्रम्पले इजरायलको आक्रमणले चलिरहेको आणविक वार्तालाई लिकबाट उतारेपछि इरानलाई वार्ताको टेबलमा फर्कन आग्रह गरेका छन्। ट्रम्पले आफ्नो ट्रुथ सोसल प्लेटफर्ममा एक असाधारण चेतावनी जारी गर्दै भनेका थिए, ‘सबैले तुरुन्तै तेहरान खाली गर्नुपर्छ!’

ट्रम्पको टिप्पणीका बारेमा सोधिएको प्रश्नमा चिनियाँ विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता गुओ जियाकुनले भने, "आगो जलाउने, तेल खन्याउने, धम्की दिने र दबाब बढाउनेले स्थितिको शान्तिकरणलाई बढवा दिन मद्दत गर्दैन, यसले द्वन्द्वलाई मात्र तीव्र र फराकिलो पार्छ।"

उनले थपे, "चिनियाँ पक्षले सबै सम्बन्धित पक्षहरू, विशेष गरी इजरायलमाथि विशेष प्रभाव भएका देशहरूलाई आफ्नो जिम्मेवारी बहन गर्न, तनाव कम गर्न तत्काल उपायहरू लिन र द्वन्द्वलाई विस्तार र फैलिनबाट रोक्न आह्वान गर्छ।"

इजरायल र इरानले भारी आक्रमण गरेपछि इजरायलमा रहेको चिनियाँ दूतावासले मंगलबार पनि आफ्ना नागरिकलाई 'सकेसम्म चाँडो' देश छोड्न आग्रह गरेको छ।

“इजरायलमा रहेको चिनियाँ मिसनले चिनियाँ नागरिकलाई उनीहरूको व्यक्तिगत सुरक्षाको ग्यारेन्टी गर्न सक्ने पूर्वशर्तमा भूमि सीमा पार गरेर सकेसम्म चाँडो देश छोड्न सुझाउँछ," दूतावासले विच्याट पोस्ट गरेको एक विज्ञप्तिमा भनेको छ। विज्ञप्तिमा ‘जोर्डनको दिशामा प्रस्थान गर्न सिफारिस गरिन्छ’ भनी उल्लेख गरिएको छ।

दूतावासले द्वन्द्व 'निरन्तर बढ्दै गएको' चेतावनी दिएको छ। “धेरै नागरिक पूर्वाधारहरू क्षतिग्रस्त भएका छन्, नागरिक हताहतको संख्या बढिरहेको छ र सुरक्षा अवस्था अझ गम्भीर हुँदै गइरहेको छ,” दूतावासले भनेको छ।