शाह उपाधि धारण गरेका कास्कीका राजा कुलमन्डन खाँको पालामा अहिलेको पोखरा क्षेत्रमा मुस्लिमहरूको बस्ती बसेको मानिन्छ। अन्य रैथाने जातिजत्तिकै पुरानो इतिहास भएका उनीहरूसँग पोखरा नामकरणको किस्सा पनि छ।

चलचित्र लिम्बू समुदायमा श्रीमती फिर्ता ल्याउन संघर्षरत श्रीमान्‌को कथा प्रस्तुत गरिएको 'जारी' प्रथासँग सम्बन्धित छ। 

नाटकलाई प्रसिद्ध रंगकर्मी घिमिरे युवराजले निर्देशन गरेका छन्। उनको अभिनय पनि देख्न पाइन्छ। नाटक साउन ५ गतेदेखि भदौ २ गतेसम्म मञ्चन हुनेछ।

पुस्तकमा सामाजिक, आर्थिक, सांस्कृतिकलगायत २३ वटा राष्ट्रिय र १९ अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्रका तथ्यांक समेटिएका छन्।

नाटक मन्टेश्वरीदेखि पाँच कक्षासम्मका विद्यार्थीलाई लक्षित गरिएको भए पनि अभिभावक, शिक्षक र नाटकप्रेमीका लागिसमेत उत्तिकै महत्त्वपूर्ण छ।

अहिले तपाईं जुनसुकै सामाजिक सञ्जालमा हेर्नुस्, बार्बी र ओप्पेन्हाइमरको विषयमा बनाइएका मिम ‘इन्टरनेट कल्चर’को केन्द्रमा छन्, यसरी बार्बेनहाइमर  ‘इन्टरनेट्भर्स’को बहुप्रतिक्षित इभेन्ट हुन पुगेकोछ।

प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा २०२७ सालमा राखिएको राजा महेन्द्रको शालिक दोस्रो जनआन्दोलनमा तोडफोड भएपछि ‘पुनर्निर्माण’का नाममा त्यसबेलाको ताम्रपत्र नै हटाइएको छ। नयाँमा शालिक मर्मतसम्बन्धी गलत सूचना राखिएको छ।

नवीन चौहानले निर्देशन गर्ने चलचित्र ‘ऊनको स्विटर’मा अभिनेता विपीन कार्की र अभिनेत्री मिरुना मगरको मुख्य भूमिका रहनेछ।

पहिले हराइसकेको यस नाचलाई पाँच वर्षअघि उत्तमरत्न शाक्यले पुनर्जीवित गरेका थिए। यही अवसरमा कला प्रदर्शन, बाद्यवादनदेखि पूजाआजा तथा टीकाटालोलगायत सांस्कृतिक भूमिकामा पाटनका युवाको सहभागिता लोभलाग्दो छ।

लकडाउनका बेला छतबाट चराको फोटो खिच्न शुरू गरेका दशरथले हिमालको डाँफेमुनाल र अधिकांश वन्यजन्तुका फोटो खिचिसकेका छन्। उनको रहर चराको फोटो खिचेर नेपाललाई संसारसामु चिनाउने रहेको छ।

युवाहरूले प्रायः आख्यान, इतिहास, आत्मकथा र राजनीतिका पुस्तक किन्ने गरेका छन्। धेरैले अभिभावक र साथीभाइको प्रेरणा लिएर पुस्तक पढ्छन्। तर, अतिरिक्त अध्ययन गर्ने युवाको संख्या भने निकै कम छ।

यो पर्व विशेषतः महिलाको संलग्नतामा असार २० गतेदेखि मनाइन्छ। पाँच दिनसम्म गुफामा बसोबास गरी पूजाआजा गर्ने र दुई दिन मितेरी लगाउने चलन छ। 

माटो र ढुंगाले बनेको घरको गाह्रो चारैतिर भत्केर भग्नावशेष मात्र बाँकी छ। घरभित्रै ठूलाठूला काँडासहितका बिरुवा हुर्केका छन्। आदिकवि भानुभक्त आचार्य जन्मिएको यो घर पुनः निर्माण गर्ने तयारी छ।

रम्घाडाँडामा रहेको ४०० रोपनी जग्गा अधिग्रहण गराएर त्यहाँ साहित्य उद्यान बनाउने कार्य शुरू भएको छ। त्यसपछि भानुको १०८ फिटको विशाल मूर्ति बनाउने योजना छ। तर, यी काम अघि बढ्न सकेका छैनन्। 

एकल आमाले समाज मात्र नभई आफ्नै परिवारबाट सहयोग नपाउँदा जीवन यात्रामा भोग्ने कठिनाइ चलचित्रमार्फत उजार गरिएको छ।

थांका चित्रका ग्राहक घट्नु भनेको व्यापारमा गिरावट आउनु र तत्कालको आयआर्जन खुम्चिनु मात्र होइन। यही निहुँमा धेरै कलाकारहरूले यो पेशा त्याग्दै गएकोमा ज्यादा चिन्तित छन् दिल।

‘ट्युबवेल’ नाटक मात्र होइन, सरकारले किसानमाथि गरेको अन्यायको वास्तविक कथा पनि हो। २०५६ सालदेखि तराईका जिल्लामा सिँचाइ गर्न ट्युबवेल गाड्ने २० वर्षे परियोजना चलाइएको थियो, तर ती किसानको अवस्था उस्तै छ।

अप्रत्याशित रूपमा आएको उनको मृत्युको खबरले परिवारजन, साथी–सहकर्मी, शुभचिन्तक र उनका 'फ्यान'हरू स्तब्ध छन्। अहिले विभिन्न सामाजिक सञ्जालका भित्ताहरू उनका लागि लेखिएका श्रद्धाञ्जली सन्देशले भरिएका छन्।

डिजिटल प्रणालीमा कर सञ्चालन नगरेकाले भने पत्र प्राप्त भएको मितिले ३० दिनभित्र प्रवेश शुल्क डिजिटल प्रणालीमा ल्याई उक्त प्रणालीमा राजस्व विभागलाई पहुँच दिलाउन भनिएको छ। 

भिडियोमा विजय पुन, सचिन परियार, आयुषा गौतम लगायतका कलाकारले अभिनय गरेका छन्। गीतको रचना महेश श्रेष्ठले गरेका हुन्।