नेपालको पर्यटकीय मौसमअनुसार पुस खासै पर्यटक भित्रिने समय होइन, तर यो हदको शून्यता हुँदैनथ्यो। यस्तो अवस्था किन आयो त? जवाफ सिधा छ– विश्वमै जारी आर्थिक मन्दी।

बेलाबेला शिक्षकले ‘तिमी अपवाद हौ’ भन्ने महसुस गराउनेबाहेक खासै असहज महसुस गरिनँ। तर क्याम्पसबाहिर भने पुरुष नर्स हुनुको स्पष्टीकरण मैले निरन्तर दिइरहनुपर्‍यो।

सवारीबाट ओर्लने बित्तिकै विशेष मनुवालाई पिर्के नै भए पनि सलामी चाहियो। अद्वितीय मानवका लागि अन्य औसत अतिथिभन्दा घच्याक्क परेको पीत-सिंहासनमा विशेष गद्दा चाहियो।

सरोकारवाला निकायले सडक प्रयोगकर्तालाई प्रविधिको कुशल प्रयोगबारे व्यापक जानकारी दिनु जरुरी छ। नत्र सडकमा जोडिएका प्रविधिमा गरेको खर्चको प्रभाव खासै रहँदैन। बरु दुर्घटना बढाउन योगदान गर्छ।

‘यसरी राजनीतिक बल र फाइदा लिएर एउटा जातिविशेषको सांस्कृतिक धरोहरमाथि आक्रमण गर्नु हुँदैन, गर्न मिल्दैन। योचाहिँ सामान्यतया सबैले बुझिदिनुपर्ने विषय हो।’

प्रस्तावित नीतिगत निर्णयउपर अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको क्षेत्राधिकार नहुने व्यवस्थाले आयोगले राजनीतिज्ञलाई उन्मुक्ति दिन्छ भन्ने सामाजिक भाष्यलाई थप मलजल गर्नेछ। 

कहिले धर्म, कहिले जाति वा कहिले राष्ट्रवादको नाममा अपव्याख्या मिसाउँदै लेखक र लेखकीय धर्मको तेजोहरण गर्ने छुपेरुस्तम शक्ति यहाँ धेरै छन्।

जलवायु परिवर्तनको असर कतिसम्म देखिँदै छ भने जुन महिनामा साउदी अरबमा हजका लागि गएका तीर्थयात्रीमध्ये गर्मी सहन नसकेर १ हजार ३०० भन्दा बढीको मृत्यु भएको थियो।

सांसद्‌का अन्य क्रियाकलाप जस्तै सार्वजनिक अभिव्यक्ति, त्यस प्रयुक्त भाषा र शिष्टाचार मात्रै होइन, तथ्यको सत्यताबारे पनि सम्बन्धित सदस्यलाई जिम्मेवार बनाउनु आवश्यक छ।

धेरै विशेषज्ञहरू ट्रम्पको जीतलाई अमेरिकाको अन्तको रूपमा हेरिरहेका छन्। तिनको जीतलाई प्रजातान्त्रिक मूल्यहरूको हारसित तुलना गरिरहेका छन्।

पपुलिस्टहरूले सामान्यतः म र विरोधीहरू (अस भर्सेस देम) को भाष्य सिर्जना गरी अल्पकालीन रूपमा सामाजिक बहसलाई अलमल्याउने प्रयास गर्छन्। 

दल र तिनका नेता शिक्षालाई अनि शिक्षणलाई कसरी हेर्छन्? मेरो शिक्षक जीवनमा सबभन्दा अनुत्तरित प्रश्न भएर आएको छ त्यो।

त्यो बेला त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा जर्मनीको सहयोगमा स्थापित भाषाशास्त्रीहरूको एउटा केन्द्र थियो– समर इन्स्टिच्युट अफ लिङ्ग्विस्टिक्स। केन्द्रले आफ्नै सानो हवाईजहाज पनि ल्याएको थियो। 

शाही बाज भनेर चिनिने ‘पेरिग्रिन फ्याल्कन’ संसारको सबैभन्दा द्रुत गतिमा उड्ने पक्षी हो। हेर्दा बाज वा चिलजस्तो देखिए पनि खासमा चिलभन्दा सुगासँग नजिकको सम्बन्ध भएको चरा हो।

घरबाट श्रम आप्रवासनका लागि निस्केको व्यक्ति काठमाडौँ आइसक्दा मानव तस्करको जन्जालमा फस्छ। गन्तव्यमा पुग्दा ऊ बेचिइसक्छ।

२०१२ सालदेखि चलिरहेको प्रहरी ऐन परिमार्जन गर्न संसद्मा पुगेको विधेयकले थुप्रै प्रश्न र संशय उब्जाइरहँदा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाललाई चाहिने प्रहरी संगठनबारे बहस गर्ने उपयुक्त समय आएको छ।

आफै जातीय नरसंहारको चक्रव्यूहमा परेर बाँचेकी इभाले अन्ततः मान्छेलाई शान्ति चाहिने, क्रोध र घृणा लिएर कसैले पनि आनन्दसँग जीवन बिताउन नसक्ने सन्देश दिइन्।

विभिन्न अनुसन्धानले चेन पीमा लगभग ७८१ किसिमका रासायनिक तत्त्व भेटिएका छन्। चिनियाँले ‘रूखमा फल्ने सुन’ भनेर सम्बोधन गर्ने चेन पीलाई उपयोग गरी हामीले पनि आर्थिक अवस्था सुदृढ गर्न सक्छौँ।

सरकारबाटै राष्ट्रिय फूल लालीगुराँसको जंगल फँडानी भएको छ। अहिले नै किरात-लिम्बू समुदायको मुन्धुमसँग जोडिएको सेकमुरी फुङ् (फूल) समेत नष्ट गरिएको छ।

नदी, पानी र प्रकृतिलाई उत्सवका रूपमा मनाउनु हाम्रो सभ्यताको सुन्दर पक्ष हो। तर यही मौका छोपेर सर्वसाधारणलाई पाप र धर्मको त्रास देखाई लुट धन्दा मच्चाइन्छ। त्योचाहिँ खेद र सुधारको विषय हो।