जंगलमा बस्ने बाघको नाममा चर्चा र पुरस्कार लिइरहँदा अनुचित रूपमा थुनिएका र दुर्व्यवहार गरिएका बाघ र अन्य जनावरबारे स्रोतसाधन सम्पन्न संस्थाहरूले बोल्नुपर्छ।

संसारका सबै लोकतान्त्रिक देशमा नागरिकले भेला भएर सत्ताप्रति आक्रोश पोख्ने र खबरदारी गर्ने साझा ठाउँ औपचारिक र अनौपचारिक रूपमा बनाएका/बनेका हुन्छन्। 

को हुन् पृथ्वी विनाश गर्ने पर्या–खलपात्र (इको–भिलेन)? निश्चित रूपमा स्वतन्त्रता र नवउदारवादको जामा पहिरिएको पुँजीवादी उत्पादन प्रणाली, फोसिल फ्युल उत्पादक र सीमित खरबपति।

मुद्दा दायर गर्ने अख्तियारप्रमुख राईले पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयको सचिवको रूपमा विमान खरिदका लागि उपसमिति गठन गरेका थिए।

ह्विस्कीका धेरै प्रकार भ‌ए पनि सिंगल मल्टको विशेष स्थान छ। अरू ह्विस्की विभिन्न ठाउँमा बनाएर मिसाइन्छन् भने सिंगल मल्ट एउटै ठाउँ र अझ एउटै फ्याक्ट्रीबाट बनाइएको हुन्छ।

कुनै राम्रो नेतृत्व आउँछ र उसले माथिबाट सुशासनको बिगुल फुक्छ, अनि फेदैसम्म सुशासन कायम हुन्छ भन्ने भ्रममा हामी बाँचिरहेका छौँ।

प्रत्येक कांग्रेसीले सत्ता गुम्यो भन्दै रुवाबासी गर्न छाडेर संगठनलाई कसरी विश्वासिलो र बलियो बनाउने भन्नेतर्फ मन बनाउनु मुनासिब हुन्छ।

स्कुल, कलेज तथा होस्टेलमा समेत यौनहिंसाका घटना हुने गरेका रिर्पोट बारम्बार आउने गरेका छन्। शिक्षक तथा होस्टेल वार्डेन नै यस्ता कुकर्ममा संलग्न भएको पाइएको छ। 

मिल्नु नराम्रो नहुनु पर्ने हो, तर हामीले भोगेको राजनीतिक र राजकीय चरित्रलाई केलाएर हेर्दा धेरै चिज मिलेरै बित्यास पारेका छन्। 

जसरी बासी माछा गन्हाउँछ र यसले स्वास्थ्यमा पनि नकारात्मक असर पार्न सक्छ, त्यसरी नै बासी विचारले समाजलाई दुर्गन्धित र रोगी बनाउँछ।

जति बखान गरे पनि कुरो उही हो। मलाई राजा बनाउन रैतीले आफ्नो योग्यता अझै प्राचीनकालीन बनाउनुपर्‍यो। ढाड अझै झुकाएर हिँड्न थाल्नुपर्‍यो।

तपाईं कसरी नुहाउनुहुन्छ? आबुई! खाना पनि पकाउनुहुन्छ? अनि सपना कसरी देख्नुहुन्छ? यस्ता प्रश्नहरूसँग हामी अव्यस्त भइसक्यौँ। यस्ता प्रश्नको उत्तर दिँदादिँदा कति साथी थाकिसके। कति चाहिँ रिसाइहाल्छन्।

आपलाई आइलागेको आपत र रविलाई भइरहेको राहतमा भिन्नता छ। मोदी सरकारले विपक्षी नेताविरुद्ध केन्द्रका एजेन्सी लगाइदिएको छ। यता रवि प्रतिपक्षमा रहँदा पनि दोहोरो पासपोर्टमा मुद्दा चलाउन नपर्ने निर्णय गरियो।

कक्षा ११ र १२ लाई स्कुलमा गाभिसकेपछि १० मा कसरी माध्यमिक शिक्षा परीक्षा भयो? ‘स्कुल लिभिङ सर्टिफिकेट एक्जामिनेसन’ त कक्षा १२ कै परीक्षा हो र हुनुपर्छ। 

कसैले सेवामा बढी अवधि बिताउँदैमा उसमा संस्थाको नेतृत्व गर्ने क्षमता छ भन्ने हुँदैन। भर्खरको युवा पनि प्रधानाध्यापकका लागि योग्य हुनसक्छ।

भाषिक सम्बोधनको कुरा आखिर विचार र चेतनाकै हो। भाषिक प्रयोगमार्फत कसैलाई आफूतल या आफूमाथि ठहर गर्न हामी खोजिरहेका छौँ भने त्यो साह्रै 'झुर' हो। 

दाजु लिलिमहाङले खाम्सोसोहाङलाई छोडी केही हजार सेना लिई सुनकोशीको तिरैतिर अरुणपूर्व हुँदै तावालुङ, सुसुवादेन, ताक्लृुङ पुगे। यहीँ राजधानी बनाए। लिम्बुवानको पहिलो ऐतहासिक राजधानी यही थियो।

राजनीतिक र सामाजिक चेत भएकालाई त सहजै अपमानजनक सम्बोधन गरिन्छ भने उत्पीडन र वञ्चितीकरणमा परेका दलित तथा अपांगता भएका महिलाप्रति तिनले कस्तो व्यवहार गर्लान्?

अहिले साना दल सरकार निर्माण र विघटनकेन्द्रित हुने होइन। यसले उनीहरूकै दीर्घकालीन राजनीतिलाई अहित गर्छ। उनीहरू आशाको राजनीतिका पहरेदार बन्नुपर्छ। २०८४ निष्ठाको राजनीतिको वर्ष हुनुपर्छ।

पहराजति प्लटिङ गरेर गायब बनाइसकेका छन्। मुहानको पानी सुकेर छहरा देख्न नपाएको कति भइसक्यो। यस्तो अवस्थामा अब बाँकी भएको एउटा महरालाई पनि मासेर सकाउने भए कि क्या हो भन्ने फाफुरालाई पिर परिसकेको छ।