आगलागीपछि दमकल छिरेझैँ चाडबाडको बेलामा मात्रै सरकार बजार अनुगमनमा छिर्नु गलत हो। जनतालाई रोजगारीको सहज व्यवस्था गरे सरकारले कडा अनुगमन गर्दा पनि आपत्ति जनाउनुपर्ने थिएन।

अंग्रेजी लवजको मधुरो बोलीमा पुतलीसँग सम्बन्धित सारा जिज्ञासा मेटाइदिने पुतली बाजे अब कहिल्यै भेटिने छैनन्। आफ्नै खोजअनुसन्धानले पुतली बाजेलाई नेपाल र नेपालीमाझ शताब्दीयौँसम्म जीवित राखिरहने छन्। 

चीनमा सबैभन्दा पहिले दैविक वैधानिकताका कुरा आएपछि राजतन्त्र र सम्भ्रान्तहरूको शासनको कुरा आयो। पुरोहित/पोप राजाको अवधारणा पनि त्यसैबाट आएको हो।

लेडको परिमाण धेरै र अलि लामो समयसम्म रहँदा छारे रोग लाग्न सक्छ। पाचनप्रणालीलाई असर पार्ने भएका कारण खानामा अरुचिलगायत समस्या देखिन्छ। रक्तसञ्चार प्रणाली र रक्तकोषिका वृद्धिमा पनि असर गर्छ।

वर्षौँदेखिका पोसाक र उपहार तपाईं हामीमध्ये कैयौँका दराजमा ढुसी लागेर बसिरहेका होलान्, तर हामी ‘यस पटक फलानोलाई के उपहार दिने?’ भन्दै बजार चहारिरहेका छौँ।

'नेपालको खाद्य उत्पादन ८–१० वर्षदेखि वृद्धि भएको छैन, तर जनसंख्या बढिरहेको छ। त्यसैले खाद्यवस्तु आयात गर्नुपरेको छ। हामी भने आफ्नै खेतबारीमा फल्ने बढी पोषणयुक्त कोदो, फापर छाडेर चामलतर्फ मोडिएका छौँ।'

कतिपय मान्छे राम्ररी खान लाउन दिए पीडितहरूले दुःख बिर्सिहाल्लान् भन्ठान्छन्, जबकि आफन्तको बिछोड र त्यसको चोट मान्छेले बिर्सेका हुँदैनन्।

इतिहास बनेका राजाहरूको धङधङी बोकेर हिँडिरहेका लोकतान्त्रिक गणतन्त्रका राज्य सञ्चालकहरूको स्वयंलाई प्राधिकार ठान्ने हुटहुटीले गणतन्त्रलाई नै कलंकको भारी बोकाउन अभिशप्त बनेको छ देश।

बच्चाको जीवन सृष्टि गर्न आमा र बाबुको बराबर भूमिका भएता पनि बाबुले सघाउन मिल्ने बच्चाको स्याहारसुसार र हुर्काइमा समेत लगभग एकल जिम्मेवारी आमाले नै लिएकी हुन्छिन्। 

प्राकृतिक स्रोत पानीलाई लिएर द्वन्द्वका सम्भावनाबारे भइरहेका विभिन्न अनुमानलाई आधार बनाइ संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिवले संसारका १० ठूलामध्ये ८ हिमाल भएको देश नेपालको भ्रमण रोजेझैँ लाग्छ।

हामी आइतबार बिहान नलगाड नगरपालिका– १ चिउरे पुग्दा शवहरू उठेकै थिएनन्। त्यहाँका सबै घर धुलोपिठो भएको पायौँ। घरहरू बालुवाको ढिस्कोजस्तै ढलेका थिए।

विकसित देशमा यही स्तरको भुईंचालो आउँदा अलिकतिसम्म पनि क्षति नहुने, तर हामीकहाँ पूरै बर्बाद हुने अवस्था किन आयो भनेर गम्भीर हुन जरुरी छ। 

प्राचीन कालमा इजिप्टमा प्याजको पूजा हुने गर्थ्यो। त्यसैले प्याजका चित्रहरू पिरामिडको भित्री पर्खालमा र पुराना चिहानहरूमा समेत देख्न सकिन्छ।

राजनीतिक बदलाबका लागि हिजो चर्को र उत्तेजक भाषण आवश्यक थियो, तर नेताका चर्का आदर्शवादी भाषणले अब युवाको भविष्य सुनिश्चित हुँदैन।

दंगा भड्काउने नियतले सामाजिक सञ्जालमा लामो समयदेखि पोस्टहरू भइरहे पनि सुरक्षा निकायले खासै चासो राखेका छैनन्। बैठकहरूमा सुरक्षा निकाय प्रमुखहरूले सामाजिक सञ्जाल नै बन्द गर्नुपर्ने बताउने गरेका छन्।

आजको दिनमा निजी क्षेत्रमा राज्यको पूर्ण नियन्त्रण असम्भव प्राय: छ, तर हाम्रोजस्तो मुलुकको अर्थतन्त्रलाई निजी क्षेत्रको भरमा मात्रै वा निजी क्षेत्रको सुझावका आधारमा मात्रै निर्देशित गरिनु हुँदैन। 

शहरी र ग्रामीण परिवेशमा मातृ मृत्युदरदेखि सुत्केरी हुने स्वास्थ्य चौकीलगायत सेवामा ‘ग्याप’ छ। यो स्वास्थ्य सेवामा नपुगेको न्यायोचित पहुँचको सवाल हो। यद्यपि, यो आधारभूत मानव अधिकार हो।

जलवायु परिवर्तनका कारण नेपालजस्ता कम विकसित देश पीडित बन्नु परेको कुरा उठाएका गुटेरेसले पीडितमैत्री तथा नेपाली मोडलको संक्रमणकालीन न्यायमा पनि जोड दिए।

जापानले माउन्ट फुजी, अमेरिकाले रकी पर्वत श्रृंखला र एल्लो स्टोन नेसनल पार्क तथा तान्जानियाले किलिमन्जारो पहाडलाई सम्मान तथा वैभवका रूपमा प्रस्तुत गर्छन्। यी देशले यसमा प्रशस्त लगानीसमेत गर्छन्।

घोषणापत्र र विधानमा जे–जे लेखिए पनि हरेक राजनीतिक दलका कार्यक्रम एउटै हुँदा त्यसको फाइदा चौतर्फी रूपमा प्रभुत्व वर्गले लिइरहेका छन्।