स्थानीयस्तरमा हुने सीमित विकास निर्माणबाहेक बाँकी सबै काम वैदेशिक सहयोग तथा ऋणमा निर्भर छन्। नेपाली अर्थतन्त्रको चारित्रिक विशेषता नै हो याे।

चुनावमा गठबन्धनले अपेक्षित जित दर्ज गर्न सकेन, त्यसैले देउवाको राजनीतिक लाइन अनुमोदित भएन। पार्टीभित्रै उदार मानिने र प्रतिपक्षमा रहेको लाइन प्रबल भयो।

निर्वाचन परिणामले त्रिशंकु संसद बन्ने आकलन भइरहँदा दलहरूले सरकार गठनको कसरत थालेका छन्। यस्तोमा ३ सिटसहित संघीय संसद्मा प्रतिनिधित्व गर्न लागेको नागरिक उन्मुक्ति पार्टी कुन कित्तामा उभिएला?

नेकपा एकीकृत समाजवादीका महासचिव बेदुराम भुसालले माओवादी केन्द्रसँग एकता गर्न लागेको भनेर सञ्चारमाध्यमले भ्रम सिर्जना गरेको र त्यसमा कुनै सत्यता नभएको दाबी गरेका छन्।

विश्वकप फुटबल आममान्छेका लागि प्रतिस्पर्धात्मक खेलकुद मात्रै हो। तर कतार आएपछि थाहा लाग्यो, यो केबल खेलकुद प्रतियोगिता मात्रै होइन रहेनछ।

नेपाली समाजमा अनुशासनहीन व्यवहारले जरा गाडिसकेको छ। तत्कालीन माओवादीले चलाएको सशस्त्र द्वन्द्वको बाछिटाले पनि अहिलेसम्म पिरोलिइरहेको छ। यसको प्रमुख जिम्मेवार राजनीतिक दलहरू नै हुन्।

कतारका स्टेडियम बनाउँदा कम्तिमा २२ सय नेपालीको ज्यान गएको छ। तिनको ज्यानको मूल्यमा खेलाइएको यो विश्वकप फुटबल कमसेकम नेपालीहरूले बहिस्कार गर्नुपर्थ्यो। तर हामीले बहिस्कारको आवाजलाई ठूलो बनाउन सकेनौँ।

कुनै बेला झन्डै दुईतिहाइ जनमत पाएका दलहरू विभाजित भएर चिल्लीबिल्ली भएको अवस्थामा नयाँ दलहरूबाट ठूलो आशा र अपेक्षा गरिहाल्नु अहिल्यै हतार हुनेछ।

कुनै बेला झन्डै दुईतिहाइ जनमत पाएका दलहरू विभाजित भएर चिल्लीबिल्ली भएको अवस्थामा नयाँ दलहरूबाट ठूलो आशा र अपेक्षा गरिहाल्नु अहिल्यै हतार हुनेछ।

पृथ्वीको खेतीयोग्य भूमिको करिब ७० प्रतिशत केवल मासु, अण्डा र दुग्धजन्य पदार्थ उत्पादनका लागि प्रयोग हुन्छ जबकि कुल खाद्यान्न आपूर्तिमा मासु, अण्डा र दुग्धजन्य पदार्थको योगदान १० प्रतिशतभन्दा पनि कम छ।

शहरको संघर्षभन्दा पाठकवर्गमा एक खालको अनुमान होला। तर, यो केही भिन्न छ। बाँकी पुस्तक विमोचनपछि नै थाहा हुन्छ। त्यसपछि पाठक अचम्भितका साथै आफैँलाई कहीँ कतै ‘रिलेट’ पनि गर्नुहुनेछ भन्नेमा आशावादी छु।

राजा प्रताप मल्ल अत्यन्तै कामुक थिए। वंशावलीहरूमा उनका तीन सय रानी भएका उल्लेख छ।

उमेर ढल्केका पाँचै नेताले देश हितका निमित्त सहकार्य गर्न अग्रसर हुने हो भने थापाको नेतृत्वमा बहुदलीय–राष्ट्रिय सरकार निर्माण गर्ने यो अवसर हो यो।

रूखमा नभइ गोलाकारभित्रको हँसिया-हतौडामा भोट दिन अपिल गर्दा आम जनमानसको विवेकमा घोचेको मैले अनुभूति गरेँ। अर्थात्, कांग्रेसका लागि गठबन्धन फलिफाप भएन।

प्रतिनिधिसभामा नातागोताको लामो श्रृङ्खला चल्नुको पछाडि ‘विरासत’को राजनीति मात्र छैन, पुरानो पुस्ताले ओगटिरहन खोज्ने र नयाँ पुस्ताले चुनौती दिने क्रम पनि शुरू भएको छ।

गाउँठाउँमा आफ्ना समस्या समाधान हुने कुनै उपाय नदेखेपछि नै हो मान्छे शहर पस्ने। शहर पस्नेमध्ये आर्थिक रूपमा अत्यन्त कमजोरहरूचाहिँ सार्वजनिक जग्गामा टिन बारेर बस्न आइपुग्छन्।

प्रति १ टन हाइड्रोजनले ३३ मेगावाट प्रतिघण्टा विद्युतीय शक्ति पैदा गर्दा नेपालको एक प्रतिशत पानीले हरित हाइड्रोजनमार्फत ३३ सय मिलियन मेगावाट विद्युतीय शक्ति पैदा गर्ने सम्भावना छ।

अरू दलले सरकार बनाउन्, हामी प्रतिपक्षमै बसौँ भन्ने हो। भोलि कुनै कारणले सरकार बन्न नसक्ने स्थिति देखियो, हाम्रै कारणले अस्थिरता निम्तिने भयो भने त हामी सरकारमा जान्छौँ।

दलहरूकाे अकर्मण्यतामा टेकेर नयाँ अनुहारहरू आएका छन् र हामीले पनि उनीहरूलाई शंकाकाे लाभ दिनैपर्छ।

“यो पटक हाम्रो वेगलाई रोक्न मिल्दैन। प्राविधिकरूपमै मिल्दैन। वेग रोक्नखोज्दा परिणाम के आउँछ सबैलाई थाहा छ। हाम्रो नेतृत्वले यो कुरा बुझ्न जरूरी छ।”