सगरमाथा क्षेत्र घुम्न जाने पर्यटकको आकर्षणको केन्द्र बन्दै गरेको स्याङ्बोचेस्थित हिमालयन संग्रहालयमा आधारशिविर र त्यसभन्दा माथि संकलित फोहोरबाट विभिन्न कलाकृति बनाएर बिक्रीका लागि समेत राखिएको छ।

हेलिकप्टरका लागि भक्तपुरमा बनाइएको हेलिप्याड प्राविधिक रूपमा उचित नभएको पाइलटहरूको गुनासो छ। तर क्यानले भने त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट टाढा जाँदा पाइलटहरूले अप्ठ्यारो मानेको बताएको छ।

​​​​​​​सन् १९४० को दशकदेखि वर्षाको रेकर्ड राख्न थालिएको भए पनि जल तथा मौसम विज्ञान विभागसँग सन् १९७० यताको तापक्रम, वर्षा र बाढीको व्यवस्थित विवरण उपलब्ध छ। 

कोरियाबाट ल्याइएका होलस्टाइन जातका गाई कमलामाई नगरपालिकाका किसानलाई दिइएको थियो। ती गाईले दैनिक ३६ लिटरसम्म दूध दिएपछि किसान मक्ख छन्। दैनिक चार पटकसम्म दुहुनुपर्ने उनीहरू बताउँछन्।

सरकारले बजेटमार्फत आगामी आर्थिक वर्ष १६ लाख पर्यटक भित्र्याउने लक्ष्य राखेको छ। तर हवाई भाडामा १३ प्रतिशत भ्याटलाई निरन्तरता दिइएपछि चिनियाँ विमान कम्पनीहरूले काठमाडौँ उडान नगर्ने चेतावनी दिएका छन्।

मौसमजन्य पूर्वसूचना प्रणालीलाई व्यवस्थित गर्न स्थापना गरिएका मौसमी राडार सञ्चालनमा दक्ष जनशक्ति नहुँदा चुनौती देखिएको छ। सुर्खेत, उदयपुर र पाल्पामा झन्डै एक अर्ब खर्चिएर यस्ता राडार स्थापना गरिएको हो।

स्थानीयको विरोधका बाबजुद व्यवसायी चन्द्र ढकालले पाथीभरामा केबलकार निर्माण थालेपछि भिडन्त निम्तिएको छ। प्रहरी तैनाथ गरेर वैशाख ३१ गते राति २ बजे रूख कटान थाल्दा स्थानीय प्रतिकार गर्न पुगेका थिए।

जलवायु वित्तमा सहज पहुँचको विषय नेपालले विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चहरूमा लगातार उठाउने गरेको छ तर जलवायुका नाममा आउने अनुदान रकम खर्च गर्न नसकेपछि सरकारको क्षमतामै प्रश्न उठ्न थालेको छ।

हिमाल आरोहणमार्फत आफूलाई संसारभर स्थापित गराएकी पर्वतारोही दावा योञ्जन शेर्पा जलवायुमा आएको परिवर्तनले आरोहण कार्य जटिल र कठिन बन्दै गएको अनुभव सुनाउँछिन्। 

‍यो वर्ष सरदर दिनभन्दा एक हप्ताअघि नै मनसुन शुरू हुने देखिएको छ। बंगालको खाडीमा उत्पन्न भएर पूर्वबाट भित्रिने मनसुन देशको पश्चिमी भागसम्म पुग्न भने १५ देखि २० दिनसम्म लाग्नेछ।

मार्सी धान, सिमी, जौ, स्याउजस्ता बाली र फलफूलका लागि चिनिएको जुम्लामा यो वर्ष खडेरीले किसान निराश छन्। अधिकांशले बाली लगाउन सकेका छैनन्, स्याउका बोट पनि फलविहीन छन्।

तापक्रम वृद्धिका कारण हिमाल पग्लिँदाको असर समुद्रतटीय देशमा समेत पर्ने भएकाले हिमालको मुद्दामा सहकार्य गर्नुपर्ने आवाज जलवायुको क्षेत्रमा क्रियाशील वैज्ञानिक र सम्बन्धित देशका प्रतिनिधिले उठाएका छन्।

हिमाली जिल्ला जुम्लामा अस्वाभाविक रूपमा वृद्धि हुँदै गएको तापक्रम र लामो समयसम्मको खडेरीले अन्न तथा फलफूल उत्पादन निरन्तर घटिरहेको छ। किसानलाई वर्षभरिको खानेकुरा जुगाड गर्न समस्या पर्न थालेको छ। 

जुम्लाका कतिपय स्थानमा घरैपिच्छे धारा छन्, पानी छैन। कतै ५० घरका लागि एउटा धारो छ र दिनभरि पालो लाग्दा एक गाग्री पानी पाइन्छ। पानीको यस्तो समस्याले सबैभन्दा ठूलो मार महिलामा परेको छ।

जुम्ला जिल्लाको सिंजा गाउँपालिकाले शिक्षाको गुणस्तर पहिचान गर्ने उद्देश्य अनुरूप सञ्चालन गरेको कक्षा ८ को विशेष परीक्षाको नतिजाले विद्यार्थीमा शिक्षाको गुणस्तर नराम्रोसँग खस्किएको देखिएको छ।

प्रिमनसुन शुरू भएपछि दोस्रो पटक वैशाख अन्तिम साता भएको वर्षाले किसानलाई अन्नबाली लगाउने बाटो मात्र खोलेको छैन, देशभर लागेको डढेलो प्राकृतिक रूपमै नियन्त्रण पनि भएको छ।

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा विमानको चाप बढ्दा उडान र अवतरणको समयमा ढिलाइ भएर यात्रुले हैरानी खेपिरहेका छन्। लगातारको यस्तो उपक्रमले विमान कम्पनीको खर्चसमेत बढाएको छ।

हरेक वर्षको हिउँदमा वन डढेलो र आगलागीका कारण पछिल्ला नौ वर्षमा ७५७ जनाले ज्यान गुमाएका छन्। सरकारले चाहेमा यस्तो क्षति घटाएर कृषिउत्पादन बढाउने बलियो विकल्प बन्नसक्छ ‘बायोचार’।

सगरमाथाको आधार शिविरदेखि माथि सामान ओसारपसारका लागि गरिएको ड्रोनको परीक्षण उडान सफल भएको छ। अब त्यस क्षेत्रमा सामान ओसार्न व्यावसायिक रूपमै ड्रोन प्रयोग गरिने छ।

आरोहीहरूले लगेको फोहोर आफैँले फिर्ता ल्याउनुपर्ने नियमलाई संघीय सरकारले कडाइ गर्न नसकिरहेको अवस्थामा खुम्बु पासाङल्हामु गाउँपालिकाले आरोहणमा दिसापिसाब राख्ने ब्याग अनिवार्य लैजानुपर्ने नियम लगाएको छ।