कुनै कालखण्डमा इस्पात, एल्मुनियम, विद्युतीय उपकरण आदिमा वर्चस्व कायम गरेका अमेरिकी उद्योग अहिले टाट पल्टेर बन्द भएका छन्। त्यसो हुँदाहुँदै पनि विगत ५ दशकमा सबैभन्दा न्यून बेरोजगारी छ अमेरिकामा।

हारको कालो बादल मात्र मडारिइरहेको चुनावमा उम्मेदवार हुन अरुचि देखाएका रामचन्द्रले १४ वर्षको ‘वनवास’पछि जितका लागि चाँदीको घेरा मात्रै देखिएको चुनावमा उम्मेदवार हुँदै राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएका छन्। 

नेपालको पहिलो र दोस्रो राष्ट्रपति निष्पक्ष भएनन् भनेर प्रशस्त आलोचना भएका छन्। तेस्रो राष्ट्रपति उक्त परम्परा तोडी निष्पक्ष रूपमा राष्ट्रको अभिभावक बनून् भन्ने अपेक्षा सबैतिर छ। तर, के त्यसो हुनसक्ला?

रविको सट्टा कुनै रविना लामिछानेले 'मेरो एउटा श्रीमान् थियो, सम्बन्ध राम्रो थिएन। अर्को प्रेमी थियो, उसबाट बच्चा जन्मियो, सकियो। अहिले अर्को विवाह गरेकी छु र म खुशी छु' भनेको भए के हुन्थ्यो होला?

संविधानले प्रदान गरेका वंशीय अधिकारको व्यावहारिक कार्यान्वयन अहिलेको चुनौती हो। अधिकार उपभोगमा समानता कायम गर्नेतर्फ महिला आन्दोलन अगाडि बढ्नुपर्छ।

'नेताहरूले रिट दर्ता नगर्न दबाब दिइरहेकै थिए, प्रहरीले निरन्तर मेरो निगरानी गरिरहेको र लोकेसन ‘ट्रेस’ गरेको थाहा पाएपछि सचेत हुनुपर्‍यो। मोबाइलसमेत 'स्विचअफ' गरेर बस्नुपर्‍यो।'

 ‘नेताहरूले द्वन्द्वपीडितलाई मान्छे नै ठानेनन्। सर्वोच्चको पछिल्लो आदेशले हामीलाई थोरै आशा दिएको छ, यसले पीडितको न्यायका निम्ति दबाब दिएको छ।’

कुनै ट्रेकिङ कम्पनीमार्फत अनुमतिका साथै पर्यटक गाइड लिएर मात्र विदेशी नागरिक पैदल यात्रामा जान पाउनेछन्। यो केबल पैदल यात्रा (ट्रेकिङ) को हकमा भएको निर्णय हो।

तीन घण्टाभित्र बालुवाटारलाई कालोमोसो दल्दै बालकोटमा रंगोली बनाउन पुग्ने ल्याकत भएको अर्को कुनै नेता बाँकी छ नेपाली राजनीतिमा?

पशुको टाउको, नजिकै देवताको सानो मूर्ति, पूजा सामग्री र लतपतिएको रातो रगतमाथि अर्को गाढा रातो रङको प्रश्न चिन्ह। मलाई त्यो चित्र बनाएपछि धेरै हदसम्म 'रिलिफ' मिल्यो।

कसैको पोषण राम्रो छैन भन्ने कुरा कतिपय अवस्थामा अनुहारको बनावट र अनुहारबाट हराएको 'ऊर्जा'बाट पनि थाहा हुन्छ। पोषण नपुगेका बच्चा प्राय: अस्वस्थ रहन्छन्, उनीहरूलाई झ्याउ र झिँजो लाग्ने गर्छ।

‘होरी’का भाकाहरूमा सबैभन्दा बढी प्रचलित लोक रस हो। ‘जोगिरा सररर’ जोडिएको भाका अनेक छन्। यसमा जबरजस्त र मौलिक नाच नै हुन्छ। स्त्री–पुरुषको दैहिक संसर्गलाई जोडेर एकअर्कालाई मजाक गर्ने खालका गीत भरमार छन

मैले जनताले अपेक्षा गरेअनुसारको आचरण र संविधानको परिपालन गर्न सकेँ भने शीतलनिवासबाट सबैले शीतलताको छहारी पाउनेछन्।

आफ्ना मितसमेत रहेका पृथ्वीनारायण शाहले युद्धमा गोली लागेर घाइते भई छटपटिइरहेका जयप्रकाश मल्ललाई आफ्नो मान्छे पठाएर सोधे,‘के कुरा माग्छौ? दान पुण्य जे जे गर्न मन लाग्छ, म गराइदिऊँला।’

अघिल्ला अप्ठ्यारालाई अनुभवका रूपमा ग्रहण गर्दै जनभावना बुझेर साँच्चिकै जनताको राष्ट्रपति बन्ने मेरो प्रयास हुनेछ।

हारको संघारमा भएपछि वामपन्थी र जनजाति 'सेन्टिमेन्ट'को केही भोट तानेरै भए पनि गठबन्धनलाई चक्मा खुवाउन सकिन्छ कि भन्ने सोचबाट प्रेरित भएर ओलीले नेम्वाङलाई राष्ट्रपतिमा अघि सारे।

केही दिन अघि मात्र सांसद माया राईले आफ्नो दुधे बालकलाई संघीय संसद् भवनभित्रै स्तनपान गराउन नपाएको विषय बाहिर आएबाट पनि महिलाहरूको हविगत थाहा हुन्छ।

ओलीले माधव नेपाललाई राष्ट्रपति र जसपालाई उपराष्ट्रपति दिने भनेर ढोक्सा थापे। यस्तो अवस्थामा कांग्रेस–माओवादीबाहेक पनि बहुमत पुग्नसक्थ्यो। त्यो थाहा पाउने बित्तिकै प्रचण्डले जवाफी फायरिङ खोलेका थिए।

सर्वत्र भ्रष्टाचार र बेथिति छन्। एउटै भन्ज्याङको हावा र एउटै मूलको पानी पिउने नेपालका मिडियाचाहिँ कमजोरीरहित होला र?

नेपाली आमसञ्चारमाध्यमको भूमिका अहिले कस्तो छ? आलोचकको आँखामा कहाँनिर बिझाइरहेछ? यसले आत्मसमीक्षा गर्न पर्ने हो कि होइन?